Brussel. Vandaag de laatste van een serie van bijeenkomsten en seminars gewijd aan de veiligheidssituatie in Europa. Ik was de afgelopen periode portefeuille houder van mijn fractie voor dit onderwerp. Europa is groter dan de EU - ook al wordt dat vaak vergeten.

Ten oosten van de EU, in de Balkan en de Zuidelijke Kaukasus bevinden zich landen die zich ook Europees mogen noemen. En wat daar gebeurt, heeft onmiddellijk consequenties voor de buren. Sommige staan op het kandidaten lijstje van de EU, andere zouden dat wel willen, maar zijn er niet klaar voor.

Rusland is totaal niet ge?nteresseerd in lidmaatschap. Het 'grotere' Europa is helaas niet spanningsvrij. Vorig jaar het militaire conflict in Georgi? en, zeer onlangs, troebelen in Moldavi?. Oekra?ne wankelt onder druk van drie gelijktijdige crises: een politieke, een economische en ??n veroorzaakt door de interne kloof tussen Oost en West.

De belangen van de EU (en de VS) en Rusland botsen in de regio regelmatig, hetgeen vaak de uiterlijke vorm van een strijd om invloedsferen aanneemt. Dat gaat ten kosten van dialoog en bruggen bouwen - en van bestaande afspraken over Europese veiligheid. Het verdrag over de beperking van conventionele wapens is door de Russen eenzijdig opgeschort; de NAVO zet de plannen voor de raketverdediging door en het functioneren van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) hapert.

Ik heb de indruk dat sommige EU-lidstaten dit allemaal niet erg vinden. Zij hopen door polarisatie landen als Oekra?ne of Moldavi? los te weken van Rusland en Moskou zo te isoleren. Zij zijn zelfs bereid gebleken een hand uit te steken naar Wit-Russische 'dictator' Lukashenko, die nog niet lang geleden een volledige Unie met de Russische Federatie nastreefde.


Deze politiek van confrontatie krijgt steun van rechts in het Europees Parlement. In die hoek geeft men de voorkeur aan anti-Russische retoriek. Dat Washington inmiddels de koers gewijzigd heeft, wordt blijkbaar over het hoofd gezien.

De sociaal-democratische fractie heeft gedurende dit mandaat consequent een andere lijn gevolgd. Er is veel kritiek mogelijk op Moskou - en die houden we niet verborgen - maar de bestaande veiligheidsproblemen van Europa zijn zonder Rusland niet op te lossen. Daarvoor is een permanent dialoog nodig, gebaseerd op respect - waaraan het in het verleden nog wel eens ontbrak. Wij hebben met succes ge?nvesteerd in betrekkingen met het Russische parlement en daarmee een discussie op gang gebracht die voor beiden partijen leerzaam is gebleken - over mensenrechten, veiligheid, energie, de economie en anderen mondiale vraagstukken. Bij deze discussies hebben we ook collega's uit 'nieuwe' buurlanden van de EU betrokken. Zo is er een interessante driehoek ontstaan tussen de PES-fractie, de Duma en het Oekra?ense Parlement. Ik beschouw dit als succesje na jaren van investeren in een gecompliceerde relatie die hopelijk de komende jaren stand houdt.