Een Lesje van Klaus
Ik sla, als rabiate lezer, niet gauw een gratis boek af. Maar vandaag gebeurde dat toch. In de gangen van het Europees Parlement werden exemplaren van een boek van de Tsjechische President V?clav Klaus uitgedeeld. Onderwerp van het schrijfsel is het Lissabon Verdrag, waartegen Klaus zich tot nu toe heeft verzet. Overigens tegen de zin van zijn eigen regering die gedurende de eerste helft van 2009 voorzitter van de EU is. Ik herinner me Klaus als toenmalige premier die indertijd samen met zijn Slowaakse collega Vladim?r Meciar zonder veel omhaal en tegen de zin van veel burgers Tsjechoslowakije ophief. In tegenstelling tot zijn voorganger Havel is hij altijd zeer kritisch geweest over de EU.
Ik sla, als rabiate lezer, niet gauw een gratis boek af. Maar vandaag gebeurde dat toch. In de gangen van het Europees Parlement werden exemplaren van een boek van de Tsjechische President V?clav Klaus uitgedeeld. Onderwerp van het schrijfsel is het Lissabon Verdrag, waartegen Klaus zich tot nu toe heeft verzet. Overigens tegen de zin van zijn eigen regering die gedurende de eerste helft van 2009 voorzitter van de EU is. Ik herinner me Klaus als toenmalige premier die indertijd samen met zijn Slowaakse collega Vladim?r Meciar zonder veel omhaal en tegen de zin van veel burgers Tsjechoslowakije ophief. In tegenstelling tot zijn voorganger Havel is hij altijd zeer kritisch geweest over de EU.Vandaag sprak hij het Europees Parlement toe. Hij neemt Brussel op de korrel en vraagt de afgevaardigden of zij niet af en toe stemmen over zaken die helemaal niet in de EU thuishoren. En dat je geen kritiek op Europa mag hebben is volgens hem een vergissing. Hij verwerpt de 'correcte' opvatting dat de Europese samenwerking steeds intensiever zou moeten worden. Institutionele regelingen zijn geen doel op zich maar vooral bedoeld om de vrije markt te bevorderen. Dat is natuurlijk vooral de mening van hen die de communistische plan economie hebben meegemaakt, voeg hij eraan toe. Het Europees Parlement is geen normaal parlement waar de oppositie een rol kan spelen. Zonder oppositie geen vrijheid, meent Klaus. In Europa ontbreekt een standaard relatie tussen kiezers en gekozene, de afstand is groot en er is een gebrek aan democratische verantwoording. Verstoken van de rol van het EP zou de vervreemding alleen maar vergroten. Inmiddels verlaten veel collega's de zaal. Klaus gaat onverstoord verder. De burgers zijn bang dat ze te weinig invloed hebben en dat Europa zich tegen hun zin in in de verkeerde richting ontwikkelt. De crisis is niet veroorzaakt door de markt maar door politieke manipulatie van de economie. Alleen deregulering van de Europese economie kan haar weer op gang helpen. Dat laatste is eigenlijk de enige concrete politieke opdracht die hij meegeeft. Alleen de eurosceptische vleugel applaudisseert; de rest zit er verbijsterd bij. Hier sprak een president wiens land voorzitter is van de EU en op geen enkele manier de opvattingen van de andere lidstaten weergeeft. Los van elkaar gezien zijn sommige van zijn uitspraken nog wel te beschouwen als weergave van de uiting van twijfels die onder burgers leven. Maar bij elkaar genomen geven zij een volledig verkeerd beeld en weinigen zullen zich nog kunnen vinden in zijn ultraliberale economische opvattingen. Vrije discussie is geen aanval op de Europese integratie, zei hij. Daarmee ben ik het helemaal eens. Maar zijn speech was dat wel.